Hverra hagsmuna gætir Fréttablaðið.

Hvaða ávinning hefur Jón Ásgeir Jóhannesson á afbökun Fréttablaðsins um ICEsave?  Hvaða tilgangi þjónar svona skrumskæling?

Þetta og margt annað kom uppí huga minn þegar ég las áðan grein eftir Óla Kristján Ármannsson, um ICEsave deiluna.  Yfirleitt bulla menn ekki eða ljúga, nema þeir hafi til þess fullgildar ástæður.  Eins er það með hálfsannleik og skrumskælingu.  

Þetta væru kannski enn ein bullgreinin úr Baugsmiðli, ef tilefnið væri ekki svona alvarlegt.  Greinin á að réttlæta stjórnarskrárbrot og svik gagnvart Íslensku þjóðinni.  Vissulega munu stór hluti af jakkafataklíku landsins taka undir þessi landráð en það er þjóðin sem borgar þau.  Fátækir, sjúkir, aldraðir og öryrkjar.  Barnafólk og allir þeir sem eitthvað þurfa á þjónustu ríkisins að halda.

"Ríkið ber ábyrgð á lágmarksvernd innstæðna" segir í fyrirsögn og í undirtexta bætir hann í með skáldlegum tilþrifum "Tómt mál virðist að vafi leiki á ábyrgð ríkisins á tryggingum innlána samkvæmt tilskipun Evrópusambandsins.  Þó hafa verið dregin upp í umræðunni meint lögfræðileg álitaefni".

Fastara er ekki hægt að kveða að orði.  Vafinn er enginn og rökstuðningurinn er ....... Já rökstuðningurinn er hver?  Okkar bestu menn á svið lögfræði og Evrópuréttar?  Beinar tilvitnanir í lagatexta sem ekki er hægt að mistúlka?  Mín fyrsta hugsun var að nú segir Stefán Már prófessor af sér.  Einhver gamall nemandi hans hefur afhjúpað hann sem falslögfræðing, mann sem skrifar eftir pólitískri pöntun (en þá hverra?).  Og svo las ég greinina.  Þvílík hrákasmíði.  Allt í lagi þó Baugur sé gjaldþrota en það á ekki að gjaldfella blaðamennsku Baugsmiðla.  Lygin þarf nú einu sinni að vera trúverðug.  En lítum nánar á.

Eina manneskjan undir nafni sagði þetta: "Ég tel ekki rétt að ég tjái mig um þetta mál á þessari stundu".   Um aðra segir Óli blaðamaður: "Illa gengur þó að fá fólk til að tjá sig um málið, þar sem margir helstu sérfræðingar landsins, í þessum málum eru bundnir af verkefnum".  Samt heldur Óli áfram að spinna þar til að hann kemst að þeirri niðurstöðu sem að framan greinir.  Ekki er hægt að sjá á lestri greinarinnar að hann hafi reynt að afla sér andstæðra sjónarmiða, og greinilegt er að hann hefur ekki lesið vandaðar greinar  Stefáns Márs Stefánssonar, prófessors við lagadeild Háskóla Íslands, og Lárusar Blöndal hæstaréttarlögmanns. 

Og þess vegna er greinin enn ein áróðursgrein borgunarmanna en ekki hlutlaus úttekt fréttamanns.  Lítum á nokkur dæmi.

"Skuldbindingin er án undantekninga í lögunum rétt eins og í sjálfri tilskipuninni.  Hvergi er gert ráð fyrir því að sjóðurinn greiði út minna en sem nemur lögboðnu lágmarki óháð eignum sjóðsins.  Í annarri málsgrein tíunda greinar laganna er svo jafnframt gert ráð fyrir að dugi eignir innstæðutryggingadeildar ekki fyrir lágmarkinu þá sé sjóðnum heimilt að taka lán til að greiða kröfuhöfum." .  

Um þetta segja Stefán og Lárus að Tryggingasjóður innistæðueigenda sé sjálfseignastofnun, og greiði án mismunar en dugi eignir ekki til þá fer hann í þrot, alveg eins og bankarnir.  Heimildin til að taka lán er eðlileg, því þó útgjöld sé á einhverju tímabili meiri en innkoman, þá ætti slíkt að jafna sig út á lengri tíma enda er sjóðnum ætlað að starfa við "eðlilegar" aðstæður á innlánsmarkaði, en hann ekki takast á við allsherjar hrun fjármálakerfis.  

"Hvorki er í tilskipun Evrópusambandsins, né lögunum sem innleiddu hana hér, vikið að mismunandi skyldum ríkja til að standa við lágmarks innstæðutryggingar á grundvelli stærðar aðildarríkjanna.  Kröfur um slíka sérmeðferð hefðu enda líklegast átt að koma fram við setningu tilskipunarinnar eða innleiðingu hennar af hálfu smærri ríkja".  

Hér er það sagt berum orðum að hvergi í lögunum sé sagt  um mismunandi skyldur ríkja eftir stærð, enda er mismun bönnuð innan Efnahagssvæðisins.  Því geta smáríki ekki sett inn takmarkandi eða þvingandi reglur, sem stangast á við fjórfrelsið.  Annað hvort eru þær með á Efnahagssvæðinu eða ekki.  Hin augljósa ályktun af þessu er sú að regluverkið um tryggingasjóðinn er sjálfbært og skiptir ekki í raun hvort um stór eða smá ríki er að ræða.  Tryggingasjóðurinn á að standa undir sér með greiðslum frá bönkunum en þess þarf að gæta eins og Óli bendir réttilega á að "fjármögnunin ógni ekki fjármálastöðugleika í landinu".   Í lögum og reglum um fjármálastarfsemi er það, sem þarf að gera, skýrt orðað eins og i þessu tilviki.  Það er ekkert til sem er "líklegast"  Slíkt er alltaf hlaðið gildismati og ef hlutirnir eru ekki orðaðir, þá eru þeir ekki í lögunum.  Því er sérmeðferð smærri ríkja hvorki ætluð eða leyfileg.  Þetta er því rökvilla, sett inn til að gera Íslensk lög og Íslensk stjórnvöld tortryggileg.  Ef ekki er hægt að setja út á Íslensku lagasetninguna þá er reynt að gera hana tortryggilega með því að gefa sér ranga forsendu.

"Helsta niðurstaðan er hins vegar að með því að gangast undir tilskipun ESB um innstæðutryggingu og leiða ákvæði hennar í lög hafi ríkið búið til réttmætar væntingar hjá sparifjáreigendum (á Evrópska efnahagssvæðinu ), um að innstæður þeirra væru tryggðar upp að ákveðnu lágmarki.  Þar af leiðandi standi krafan ekki einungis upp á innlánstryggingakerfin, heldur aðildarríkin, burtséð frá því hvaða leiðir hafa verið valdar í hverju landi til að fjármagna þessi kerfi."  

Stefán og Lárus skrifa um þetta sérstaka grein og benda þar á rökvilluna í þessari fullyrðingu.  Ríki vekja ekki væntingar með því að lögleiða ákveðnar reglur og tilskipanir sambandsins.  Veki slíkar reglur væntingar um eitthvað meira eða annað en það sem stendur í þeim, þá gæti sú stofnun ESB, sem gaf út tilskipunina, verið skaðbótaskyld að ákveðnu marki.  Slíkt er dómstóla að skera úr um.  En þjóðríkin geta ekki orðið skaðabótaskyld fyrir það eitt að fara að lögum Sambandsins. 

Um bullið um mismunun eftir þjóðerni eða þær staðhæfingar að orð stjórnmálamanna séu lögum og stjórnarskrá æðri ætla ég að fjalla um sérstaklega í næsta pistli.  En mesta "snilld" þessa pistils er sú fullyrðing Óla að Stefán Már sé ekki læs á enska lagatexta.  Eða með öðrum orðum er hann að halda því fram að Stefán Már sé ekki starfi sínu vaxinn.  En lítum á hvað Óli sagði:

"Þá hefur því verið haldið fram að í aðfararorðum tilskipunarinnar segi að aðildarríki beri ekki ábyrgð gagnvart innstæðueigendum hafi það komið á fót innlánstryggingakerfi í samræmi við tilskipunina.  Sérfræðingar sem leitað hefur verið til telja þarna um mislestur á 25. efnisgrein hennar að ræða".  Síðan birtir Óli enska textann sem Stefán skilur ekki og lætur sérfræðinga sína fullyrða að þetta "þýði að óvíst sé að ábyrgð falli á aðildarríki hafi verið komið upp tryggingakerfi samkvæmt tilskipuninni".  Þegar maður les þetta skilur maður vel að hinir svokölluðu sérfræðingar þóttust vera svo önnum kafnir   að ekki mátti nefna þá.   Því þetta er bara ærumeiðing af bestu gerð.  En þegar þeir félagar Stefán og Lárus flengdu Yngva Örn, þá minntust þeir á að fleiri rök lægju til grundvallar en 25. grein. Vísa í grein þeirra.

Í flengingargreininni benda þeir félagar á að Íslenska ríkið eigi og reyndar megi ekki greiða meira en lög og reglur kveða á um.  Þeir benda líka á að ef það er rökstuddur vafi, og fullyrða má að þeir færa lagarök fyrir sínum sjónarmiðum, þá gilda þær leikreglur í siðaðra manna samfélögum að ágreiningur er leystur fyrir dómstólum.  Og þetta er kjarni þessa máls sem Óli og borgunarhjörðin skilur ekki.  Hagfræðingar og fjármálamenn hafa kannski lengi komist upp með að vaða yfir allt og alla á skítugum skónum, en þeir náðu ekki til að rústa réttarríkinu.  Það kallast handrukkun að nota aðrar leiðir, eins og nauðung eða hótanir, til að knýja þriðja aðila til að borga það sem honum ekki ber.  Sjónarmið breta eru skiljanleg að því marki, að augljóst er, að þeir hafa ekki réttinn sín megin en þeir hafa stærðina og samböndin hjá Mafíunni.  Siðleysingjar nota oft handrukkara þegar þeir vita að þeir eru með tapað mál fyrir dómi.  En hinsvegar er það stóra spurningin hvað rekur Íslensku kvakarana áfram?  Er þetta sígilda sagan um hina þrjátíu silfurpeninga eða hræðsla við svipu húsbóndans?  Er þetta skilyrðið fyrir því að Jón Ásgeir fékk að fljúga í þyrlu, eitt árið í viðbót.  Spyr sá sem ekki veit.

En eitthvað er það, sem fær ungann blaðamann til að rangtúlka lífshagsmuni þjóðar sinnar svona hraklega og hann gerði í þessari grein.  Og hver atti honum útí að ærumeiða einn alvirtasta lögfræðiprófessor þjóðarinnar.  Þetta er eins og að senda lamb inní svanga úlfahjörð.  Aumingja Óli þegar Stefán flengir hann.  Hans eina von er að Stefán líti á grein hans, sem slúður í slúðurblaði og þar með ekki svara verða. 

En hvers á þjóð mín að gjalda.  Fólk verður að gera sér grein fyrir því að þessir 700 milljarðar sem Evrópusambandið er að þvinga okkur til að greiða, eru peningarnir sem við ætluðum að nota til að lækna langveik börn.  Þeir áttu að fara til að greiða starfsfólki á sambýli fatlaðra laun.  Eða borga fyrir meðferð barna með geðræn vandamál, eða einhverfu.  Þeir áttu að standa undir launum kennara og ljósmæðra og allra þeirra hjúkrunarkvenna sem stunda ungbarnaeftirlit.  Þessir menn, sem eru svona viljugir að svíkja þjóð sína, reikna þeir ekki með þeim möguleika að eignast börn sem þurfa á aðstoð og hjálp velferðarkerfisins?  Eru þeir tilbúnir að horfa uppá börn sín deyja vegna tryggðar sinnar við ESB.  Þetta er grimmilega spurt en börn munu deyja og mun fleiri verða svipt voninni um eðlilegt líf.  Geðsjúkir munu deyja.  Öryrkjar munu deyja.  Þetta gerðist í Finnlandi og okkar vandi er miklu meiri en Finna var nokkurn tímann.  Og Finnarnir voru ekki þvingaðir til að greiða blóðpeninga.  Því ICEsave verður aðeins greitt með blóði þjóðarinnar.  Eða landsölu.

Hvernig sem á það er litið, þá er það eina víst að menn voru skotnir fyrir minni svik í stríðslok í Noregi.  En það er ekki háttur okkar Íslendinga, við notum dóm sögunnar til að refsa svikurum. 

Og sá dómur mun verða harður.

Kveðja að austan