Þegar orð stangast á raunveruleikann.

 

Það kann að bera í bakkafullan lækinn varðandi orkupakka 3 að þurfa sífellt að hamra á efnisatriðum málsins gagnvart sífelldum fullyrðingum stjórnmálamanna sem enga skoðun standast en það er samt skylda okkar sem viljum að þjóðin haldi fullum yfirráðum orkuauðlindum sínum í lengd og í bráð.

Það sem hefur einkennt þessa umræðu af hálfu stjórnvalda er að nýta sömu taktík og lengi hefur verið nýtt við að selja bíla, þar að láta fáklædda snót sitja á húddinu á bílnum eins og það komi gæðum hans og útliti eitthvað við, hér að nýta sér kvenlegt sakleysi til að hamra á rangfærslum.

Núna síðast var ritari Sjálfstæðisflokksins, Áslaug Arna látin gera lítið úr sjálfri sér með því að rífast við raunveruleikann. 

"Efa­semd­ir um inn­leiðingu þriðja orkupakk­ans byggj­ast á þeim mis­skiln­ingi að í hon­um fel­ist af­sal á yf­ir­ráðum yfir auðlind­um, framsal á full­veldi, skuld­bind­ing um lagn­ingu sæ­strengs og jafn­vel brot á stjórn­ar­skrá. Ekk­ert af þessu á hins veg­ar við rök styðjast. All­ir þeir aðilar sem unnið hafa að mál­inu, bæði stjórn­mála­menn og sér­fræðing­ar, eru sam­mála um að eins og málið er nú lagt upp feli það ekki í sér brot á stjórn­ar­skrá, framsal á full­veldi eða af­sal á auðlind­um.".

Þegar erlent regluverk breytir orkuauðlindum þjóðarinnar úr auðlind í markaðsvöru sem skal lúta forræði þess og fara í hvívetna eftir reglum um frjálst flæði voru og þjónustu, þá er það afsal á yfirráðum yfir auðlindum.  Að halda öðru fram er líkt og segja við fyrrum nýlendur Evrópuríkja í Afríku, að þau hafi í raun verið frjálsar því innlendir kæmu að því að stimpla fyrirmæli frá Brussel eða hvaðan sem valdboðið kom.

Slíkt er alltaf framsal á fullveldi og það er rangt að segja annað.

 

Hinsvegar þarf framsal á fullveldi ekki að vera stjórnarskráarbrot, til dæmis breyttu Norðmenn sinni stjórnarskrá áður en þeir fóru í EES samstarfið þar sem framsal á fullveldi var heimilað að ákveðnu marki.

Um slíkt er ekki að ræða í íslensku stjórnarskránni, henni var ekki breytt, og hún heimilar ekki slíkt framsal, hvað þá að hún heimili að íslenskir ríkisborgarar og íslenskir lögaðilar þurfi að lúta erlendu dómsvaldi án þess að eiga möguleika að um mál þeirra sé fjallað fyrir íslenskum dómsstólum.  Það var þess vegna sem þeir félaga Stefán Már Stefánsson og Friðrik Árni Friðriksson komust að þessari niðurstöðu í álitsgerð sinni sem er fylgiskjal með þingsályktun utanríkisráðherra um orkupakka 3.

"Engin heimild er til þess að taka í lög ákvæði sem ekki fá staðist íslenska stjórnarskrá þó að svo standi á að ekki reyni á umrædd lagaákvæði í svipinn. Verður því að telja rökrétt og raunar óhjákvæmilegt að tekin sé afstaða til stjórnskipulegra álitaefna sem tengjast þriðja orkupakkanum nú þegar og það áður en Alþingi samþykkir þriðja orkupakkann.  ......

„Það breytir því þó ekki að innleiðing þriðja orkupakkans þarf að standast stjórnarskrána. Í því sambandi verður að hafa hugfast að lagasetning sem brýtur gegn stjórnarskránni getur haft skaðlegar afleiðingar í för með sér, og skiptir þá í sjálfu sér ekki máli hvort slíkar afleiðingar koma fram strax við samþykkt laganna eða á síðari tímapunkti“.".

Þetta er svo skýr niðurstaða að um hana þarf ekki að rífast.

Þess ber þó að geta að í álitsgerð sinni segja Stefán og Friðrik frá því að þeir hafi verið beittir þrýsting frá ráðuneytinu til að leggja til að það sé hægt að samþykkja orkupakkann núna án þess að það brjóti á þessum tímapunkti stjórnarskrána því hið yfirþjóðlega vald virkjast ekki nema landið tengist hinum sameiginlega orkumarkaði.  Álitamálum varðandi brot á henni er þá frestað þar til sæstrengur er lagður, en þeir telja þá leið ekki án galla eins og þeir orða það.

 

Gallarnir eru þeir að ESB líður ekki einhliða fyrirvara sem kom í veg fyrir að einstök aðildarríki evrópska efnahagssvæðisins þurfi að fara eftir efni tilskipana þess, eða hindrað hið frjálsa flæði.  Enda augljóst að hið frjálsa flæði virkar ekki ef slíkt er hægt.

Um það vitna ótal dómar en enginn um hið gagnstæða.

 

Nýlegur dómur þar sem íslenska ríkið var dæmt til að greiða skaðabætur vegna þess að íslensk lög bönnuðu innflutning á hráum kjöti er skýrt dæmi um haldleysi einhliða fyrirvara. Í svari sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra við fyrirspurn frá Lilju Rafneyju Magnúsdóttur um innflutning á hráu kjöti má lesa þetta "Niðurstaða EFTA-dómstólsins var að gildissvið EES-samningsins, sem undanskilur ákveðnar landbúnaðarvörur, leiddi ekki til þess að EES-ríki hefðu frjálsar hendur um setningu reglna um innflutning hrárrar kjötvöru, þar sem svigrúm þess takmarkaðist af ákvæðum sem tekin hefðu verið upp í viðauka við EES-samninginn". 

Þó byggðist bann íslenskra stjórnvalda á skýrum lögum sem bönnuðum slíkan innflutning; "Þá er því haldið fram að ákvarðanir stjórnvalda hafi verið í samræmi við ákvæði laga nr. 25/1993, um dýrasjúkdóma og varnir gegn þeim, og reglugerðar nr. 448/2012 um varnir gegn því að dýrasjúkdómar og sýktar afurðir berist til landsins. ".

Þetta er grundvallarmál þar sem tilskipun ESB getur lagt búfjárstofna þjóðarinnar að velli ef illa tekst til, samt halda lög okkar og fyrirvarar í EES samningnum ekki.

 

Af hverju, um það má lesa í minnispunktum Jóhannes Karls Sveinssonar lögmanns, sem hefur mikla reynslu af málarekstri þjóðarinnar við ESA og EFTA dóminn;

"Á hvaða forsendum tapaði Ísland málinu? Í stuttu máli má segja að Ísland hafi tapað málinu á þeim forsendum að EFTA-dómstóllinn taldi að ef tilskipun felur í sér fulla samræmingu á löggjöf þá geti aðildarríkin ekki skotið sér undan henni með vísan til varúðarsjónarmiða. .... .

Löggjöf Íslands um frystiskyldu, vottorð og leyfi var talið brjóta í bága við bannið í tilskipun 89/662 og þar með var málið ekki mikið flóknara af hálfu EFTA dómstólsins. Þessi dómaframkvæmd fetar sömu slóð og dómstólar ESB höfðu áður gert í málum þar sem tekist var á um takmarkanir frjálsu vöruflæði á hinum innri markaði á áttunda og níunda áratugnum. ....

.. bókun þar sem segir að ef komi til árekstra á milli EES-reglna og annarra laga í EFTA ríkjunum þá skuldbindin ríkin sig til þess að setja laga ákvæði þess efnis að EES-reglur gildi í þeim tilvikum.

EFTA dómstólinn veitti sjónarmiðum um einsleitni og gagnkvæmni meira vægi en margir áttu von á með dómi sínum í svonefndu Erlu Maríu máli (mál nr. E-9/97).Þar var komist að þeirri niðurstöðu að einstaklingur gæti átt bótarétt gagnvart EFTA ríki vegna ófullnægjandi innleiðingar á tiltekinni tilskipun.Slík bótaábyrgð var reist á dómi Evrópudómstólsins í svokölluðu Francovich máli.

Í hugum ýmissa gat þessi niðurstaða illa samræmst því eðli EES samningsins að vera þjóðréttarsamningur þar sem löggjöf krefst sérstakt innleiðingarferlis með þátttöku löggjafarvalds.Hvernig hægt væri að komast að því að einstaklingur gæti átt bótarétt vegna réttinda sem hann átti ekki kom ýmsum undarlega fyrir sjónir.

Með þessum dómi, og því sem í kjölfarið hefur fylgt, má segja að dómstólinn hafi minnkað bilið á milli EES samningsins og ESB-sáttmálanna miðað við upphaflega stöðu þeirra. ESB ríkin hafa tekið upp nánara og fjölþættara samstarf sem EES ríkin hafa þá í raun talist skuldbundin að fylgja miðað við kröfur EFTA dómstólsins um einsleitni og gagnkvæmni.Aukið yfirþjóðlegt valdstofnana ESB hefur sett þetta mál í nýtt samhengi.".

 

Þetta er gallinn, sá raunveruleiki að fyrirvara halda ekki og að nýjar reglur og tilskipanir herða alltaf á boðvaldi hinna yfirþjóðlegra valdstofnana ESB.

Slíkt mun gerast í orkupakka 4 og orkupakka 5 og að lokum verður einn sameiginlegur orkumarkaður á Evrópska efnahagssvæðinu, sem lýtur reglum hin frjálsa flæðis, og undir boðvaldi Brussel.

Þess vegna eru lokaorð Áslaugar svipað eðlis og að dómkirkjuprestur færi með faðirvorið aftur á bak við messu í Dómkirkjunni, og segði það samræmast kristnum sið.

"Það er og verður stefna Sjálf­stæðis­flokks­ins að standa vörð um full­veldi lands­ins og yf­ir­ráð Íslend­inga yfir þeim auðlind­um sem hér er að finna. Það á ekki síður við í þessu máli.".

 

Samþykkt orkupakka 3 er ekki að standa vörð um fullveldi landsins og yfirráð Íslendinga yfir orkuauðlindum sem hér er að finna.

Hvort menn telji það nauðsynlegt vegna EES samstarfsins er svo annað mál.

En þá eiga menn að ræða efnisatriði málsins og stilla upp kosti og göllum, og halda sig við staðreyndir.

 

Það hafa stjórnvöld ekki gert í þessu máli.

Kveðja að austan.